g34
การใช้ศัพท์บัญญัติ คำทับศัพท์ คำเฉพาะกลุ่ม และคำเฉพาะวงการ
การใช้ศัพท์บัญญัติ คำทับศัพท์
คำเฉพาะกลุ่ม และคำเฉพาะวงการ
ภาษาไทยมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา การเปลี่ยนแปลงของภาษาไทยทำให้เกิดศัพท์บัญญัติ คำทับศัพท์ คำเฉพาะกลุ่ม และคำในวงการต่าง ๆ ซึ่งนักเรียนจะได้ศึกษาใน บทนี้ สาเหตุที่ทำให้เกิดศัพท์บัญญัติ คำทับศัพท์ คำเฉพาะกลุ่ม และคำเฉพาะวงการ ๑. การเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากปัจจัยจากภายนอก เป็นผลมาจากอิทธิพลของภาษาต่างประเทศ ในอดีตเรายืมคำจากภาษาบาลี สันสกฤต เขมร มาใช้เป็นจำนวนมาก เมื่อยุคสมัยเปลี่ยนไปวิทยาการของโลกตะวันตกเจริญขึ้น และเรารับวิทยาการเหล่านั้นเข้ามา จึงหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องรับภาษาของชาติเหล่านั้นเข้ามาด้วย เห็นได้จากการทับศัพท์ และศัพท์บัญญัติที่เกิดขึ้นเป็นจำนวนมาก ๒. การเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากปัจจัยภายใน เป็นผลมาจากความแตกต่างกันของผู้ใช้ภาษาในด้านต่าง ๆ ได้แก่ อายุ เพศ ระดับการศึกษา สถานภาพทางสังคม เป็นต้น ปัจจัยดังกล่าวก่อให้เกิดภาษาเฉพาะกลุ่มและคำที่ใช้ในวงการต่าง ๆ การใช้ศัพท์บัญญัติ และ คำทับศัพท์ เมื่อเรารับวิทยาการสมัยใหม่เข้ามา ย่อมหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องรับภาษาต่างประเทศเข้ามาด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งภาษาอังกฤษ ซึ่งมีการขยายวงศัพท์อย่างกว้างขวางมากขึ้น ราชบัณฑิตยสถานจึงบัญญัติศัพท์ โดยใช้หลักเกณฑ์ดังต่อไปนี้คือ ๑. หาคำไทยที่มีความหมายเหมือนกัน หรือใกล้เคียงกันมากที่สุด มาใช้แทนคำศัพท์ที่ยืมมา เช่น standpoint จุดยืน Electric ไฟฟ้า red cross กาชาด ๒. ในกรณีที่หาคำไทยมาใช้แทนคำยืมภาษาต่างประเทศไม่ได้ จะใช้คำบาลี สันสกฤต เขมร มาสร้างเป็นศัพท์ใหม่ โดยอาจจะประสมคำไทย หรืออาจจะใช้คำบาลี สันสกฤต ล้วน ๆ ก็ได้ เช่น Microscope จุลทรรศน์ (micro = จุล แปลว่า เล็ก น้อย, scope = ทรรศน์ แปลว่า มองเห็น) ๓. ในกรณีที่หาคำบาลี สันสกฤต เขมร มาบัญญัติศัพท์ใหม่ไม่ได้ จะใช้การทับศัพท์ เช่น Cross-stitch ครอสสติตซ์ Night club ไนต์คลับ Swrater สเวตเตอร์ หลักเกณฑ์การทับศัพท์ ราชบัณฑิตยสถานได้จัดทำหนังสือ “หลักเกณฑ์การทับศัพท์” ขึ้น โดยอธิบายหลักการทับศัพท์ภาษาต่าง ๆ ได้แก่ ภาษาอังกฤษ ฝรั่งเศส เยอรมัน อิตาลี สเปน รัสเซีย ญี่ปุ่น อาหรับ และมลายู ภาษาอังกฤษเป็นภาษาที่มีอิทธิพลอย่างยิ่ง ในปัจจุบันมีการนำคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษมาใช้เป็นจำนวนมาก หลักการเบื้องต้นในการทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่นักเรียนควรสังเกตคือการเทียบเสียง พยัญชนะและสระ ดังนี้ ตารางเทียบเสียงพยัญชนะโดยสังเขป
ตารางเทียบเสียงพยัญชนะโดยสังเขป
|
ศัพท์บัญญัติ
ศัพท์บัญญัติ ศัพท์บัญญัติ คือ คำศัพท์ที่กำหนดขึ้นเพื่อใช้เป็นมาตรฐานในการเขียนเอกสารของทางราชการ และการเรียนการสอน ผู้ออกศัพท์บัญญัติในปัจจุบันคือราชบัณฑิตยสถาน คัพท์บัญญัติภาษาไทยที่ใช้มักจะมาจากภาษาอังกฤษ ศัพท์บัญญัติจะแบ่งออกเป็นหมวดหมู่ ต่างๆ เช่น คอมพิวเตอร์ แพทย์ศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเชื่อม พลังงาน ประชากรศาสตร์ พฤกษศาสตร์ ปรัชญา ประกันภัย วรรณกรรม ปรับอากาศ สัทศาสตร์ นิติศาสตร์ ศิลปะ เทคโนโลยีสารสนเทศ ยานยนต์ ทันตแพทยศาสตร์ ธรณีวิทยา คณิตศาสตร์ วิธีสร้างศัพท์บัญญัติ คำศัพท์บัญญัติมีวิธีการสร้าง ดังนี้ ตัวอย่างศัพท์บัญญัติ ๑.แฟลต , อพาร์ตเม้นต์ = ห้องชุด ๒. คอมพิวเตอร์ = คณิตกรณ์
๕. อินฟีนีตี้ = อนันต์ ๖. ซิมการ์ด = บัตรระบุผู้เช่า ๗. ซิม = มอดูลระบุผู้เช่า ๘. จอยสติ๊ก = ก้านควบคุม ๙. ซีพียู = หน่วยประมวลผลกลาง ๑๐. คีย์บอร์ด = แผงแป้นอักขระ ๑๑. แผ่นดิสก์ = จานบันทึก ๑๒. จั๊กจั่น = แม่ม่ายลองไน , กระพี้นางนวล ๑๓. แรม(RAM) = หน่วยความจำเข้าถึงโดยสุ่ม ๑๔. รอม(ROM) = หน่วยความจำอ่านอย่างเดียว ๑๕. ฮาร์ดดิสก์ = จานบันทึกแบบแข็ง ๑๖. Disk Drive = หน่วยขับจาน , หน่วยขับจานบันทึก , หน่วยขับแผ่นบันทึก ๑๗. เคส(CASE) = วิศวกรรมระบบใช้คอมพิวเตอร์ช่วย ๑๘. Scanner = เครื่องกราดตรวจ ๑๙. ล็อตเตอรี่ = สลากกินแบ่งรัฐบาล ๒๐. รถเมล์ = รถโดยสารประจำทาง |
ทับศัพท์
คำทับศัพท์ คือคำที่ถ่ายเสียงและ/หรือถ่ายรูป มาจากรูปคำในภาษาอื่น และนำมาเขียนในรูปแบบของภาษาเรา เพื่อให้คนที่ใช้ภาษาสามารถออกเสียงได้ถูกต้อง หรืออย่างน้อยใกล้เคียงกับภาษาเดิม ในวิกิพีเดียไทยใช้การเขียนคำทับศัพท์แบบถ่ายเสียงเป็นหลัก
หลักการทับศัพท์
การทับศัพท์ชื่อ
การสะกดคำทับศัพท์
คำที่นิยมใช้
การใช้วรรณยุกต์ ยกเว้นภาษาใน กลุ่มภาษาตระกูลไทย ไท เช่น ไทย ลาว ผู้ไท (ภูไท) ไทยใหญ่ และภาษาถิ่นต่างๆ ของไท ในประเทศไทย, ภาษาจีนและภาษาถิ่นของจีน, ภาษาเวียดนาม และบางภาษาในตระกูลอินเดีย-ยุโรป ใช้วรรณยุกต์ตามเสียงอ่าน
การเว้นวรรค ยกเว้นคำที่แสดงถึงชื่อบริษัทและชื่อสินค้า ให้เขียนเว้นวรรคเพื่อแสดงถึงชื่อผลิตภัณฑ์นั้น เช่น
ขอบคุณ วิกิพีเดีย:โครงการคำทับศัพท์ https://www.wordyguru.com/a/คำทับศัพท์ คำทับศัพท์ คือคำที่ถ่ายเสียงและ/หรือถ่ายรูป มาจากรูปคำในภาษาอื่น และนำมาเขียนในรูปแบบของภาษาเรา เพื่อให้คนที่ใช้ภาษาสามารถออกเสียงได้ถูกต้อง หรืออย่างน้อยใกล้เคียงกับภาษาเดิม เช่น รายการคำทับศัพท์รวบรวมจากการสะกดตามราชบัณฑิตยสถาน A-Z acre = เอเคอร์ acrylic = อะคริลิก address = แอดเดรส air = แอร์ alcohol = แอลกอฮอล์ almond = อัลมอนด์ alpha = แอลฟา aluminium = อะลูมิเนียม ameba = อะมีบา amethyst = แอเมทิสต์ ampere = แอมแปร์ amplitude = แอมพลิจูด analog = แอนะล็อก anti- = แอนติ- antibody = แอนติบอดี
asphalt = แอสฟัลต์ Atlantic = แอตแลนติก auto- = ออโต- bacteria = แบคทีเรีย ball = บอล ballet = บัลเลต์ balloon = บอลลูน, บัลลูน bank = แบงก์ bar = บาร์ barrel = บาร์เรล base = เบส BASIC = (ภาษา)เบสิก battery = แบตเตอรี่ block = บล็อก board = บอร์ด body = บอดี bonus = โบนัส brake = เบรก bus = บัส byte = ไบต์ cable = เคเบิล caffeine = คาเฟอีน, แคฟเฟอีน, กาเฟอีน cake = เค้ก calcium = แคลเซียม calorie = แคลอรี capsule = แคปซูล carbon = คาร์บอน carbon dioxide = คาร์บอนไดออกไซด์ carbon monoxide = คาร์บอนมอนอกไซด์ carbonate = คาร์บอเนต card = การ์ด cartoon = การ์ตูน catalog = แค็ตตาล็อก Catholic = คาทอลิก CD-ROM = ซีดีรอม cell = เซลล์ celsius = เซลเซียส cement = ซีเมนต์ center = เซนเตอร์, ceramic = เซรามิก chalk = ชอล์ก charge = ชาร์จ check = เช็ก chlorine = คลอรีน chlorophyll = คลอโรฟิลล์ chocolate = ช็อกโกแลต, ช็อกโกเลต choke = โช้ก chromosome = โครโมโซม class = คลาส classic = คลาสสิก click = คลิก clinic = คลินิก club = คลับ cluster = คลัสเตอร์ column = คอลัมน์ coma = โคม่า commando = คอมมานโด communist = คอมมิวนิสต์ computer = คอมพิวเตอร์ concert = คอนเสิร์ต concrete = คอนกรีต condominium = คอนโดมิเนียม consul = กงสุล cookie = คุกกี้ copy = ก๊อปปี้ counter = เคาน์เตอร์ course = คอร์ส credit = เครดิต cursor = เคอร์เซอร์ day = เดย์ decibel = เดซิเบล degree = ดีกรี depression = ดีเปรสชัน desktop = เดสก์ท็อป diesel = ดีเซล digital = ดิจิทัล
download = ดาวน์โหลด dynamo = ไดนาโม electone = อิเล็กโทน electron = อิเล็กตรอน electronics = อิเล็กทรอนิกส์ email = อีเมล enzyme = เอนไซม์ espresso = เอสเพรสโซ FAX = แฟกซ์ fiber = ไฟเบอร์ film = ฟิล์ม flat = แฟลต folder = โฟลเดอร์ form = ฟอร์ม function = ฟังก์ชัน fuse = ฟิวส์ galaxy = กาแล็กซี gas = แก๊ส gear = เกียร์ gigabyte = จิกะไบต์, กิกะไบต์ golf = กอล์ฟ graph = กราฟ graphics = กราฟิกส์ glucose = กลูโคส harddisk = ฮาร์ดดิสก์ hardware = ฮาร์ดแวร์ helicopter = เฮลิคอปเตอร์ hi-fi = ไฮไฟ hockey = ฮอกกี้ hippopotamus = ฮิปโปโปเตมัส home page = โฮมเพจ hormone = ฮอร์โมน hotel = โฮเต็ล hydraulic = ไฮดรอลิก hydrogen = ไฮโดรเจน infrared = อินฟราเรด internet = อินเทอร์เน็ต ion = ไอออน ISO = ไอโซ, ไอเอสโอ jackpot = แจ็กพอต jeans = ยีนส์ JPEG = เจเพ็ก knock = น็อก LAN = แลน laser = เลเซอร์ latitude = ละติจูด lens = เลนส์ lift = ลิฟต์ limit = ลิมิต link = ลิงก์ lipstick = ลิปสติก load = โหลด lock = ล็อก locket = ล็อกเกต lottery = ลอตเตอรี่megahertz = เมกะเฮิรตซ์ meter = มิเตอร์ (เครื่องมือวัด), เมตร (หน่วยวัดความยาว) micron = ไมครอน microphone = ไมโครโฟน microwave = ไมโครเวฟ model = โมเดล modem = โมเด็ม monitor = มอนิเตอร์ motor = มอเตอร์ mouse = เมาส์ mummy = มัมมี่ nightclub = ไนต์คลับ note = โน้ต notebook = โน้ตบุ๊ก nucleus = นิวเคลียส oasis = โอเอซิส object = อ็อบเจกต์ octane = ออกเทน Olympic = โอลิมปิค (กีฬา) [๑], โอลิมปิก (วิชาการ) [๒] oxygen = ออกซิเจน parameter = พารามิเตอร์ percent = เปอร์เซ็นต์ petroleum = ปิโตรเลียม pickup truck = รถพิกอัป picnic = ปิกนิก plastic = พลาสติก plug = ปลั๊ก postcard = โปสต์การ์ด pound = ปอนด์ prism = ปริซึม program = โปรแกรม programmer = โปรแกรมเมอร์ protractor = โปรแทรกเตอร์, โพรแทรกเตอร์ pump = ปั๊ม pyramid = พีระมิด queue = คิว quota = โควตา radar = เรดาร์ RAM = แรม ream = รีม resin = เรซิน ROM = รอม Roman Catholic = โรมันคาทอลิก sauce = ซอส save = เซฟ scale = สเกล script = สคริปต์ serum = เซรุ่ม set = เซต shirt = เชิ้ต shock = ช็อก silicone = ซิลิโคน slide = สไลด์ slum = สลัม software = ซอฟต์แวร์ spaghetti = สปาเกตตี spoiler = สปอยเลอร์ spring = สปริง start = สตาร์ต starter = สตาร์ตเตอร์ steak = สเต๊ก stuff = สตัฟฟ์ super = ซูเปอร์ switch = สวิตช์ tape = เทป taxi = แท็กซี่ technique = เทคนิค technology = เทคโนโลยี tennis = เทนนิส tent = เต็นท์ thermometer = เทอร์มอมิเตอร์, เทอร์โมมิเตอร์ titanium = ไทเทเนียมtoffee = ทอฟฟี่ tonsil = ทอนซิล tractor = แทรกเตอร์transistor = ทรานซิสเตอร์ typhoon = ไต้ฝุ่น ultraviolet = อัลตราไวโอเลต unit = ยูนิต upload = อัปโหลด vaccine = วัคซีน valve = วาล์ว video = วีดีโอ virus = ไวรัส vitamin = วิตามิน volley ball = วอลเลย์บอล ware = แวร์ watt = วัตต์ wave = เวฟ web = เว็บ web page = เว็บเพจ web site = เว็บไซต์ whisky = วิสกี้ Windows = วินโดวส์ World Wide Web, WWW = เวิลด์ไวด์เว็บ x-ray = เอกซเรย์ yacht = เรือยอช (อ่านว่า ยอช) yeast = ยีสต์ zigzag = ซิกแซ็ก zone = โซน zoom = ซูม ที่มา : http://www.school.net.th/schoolnet/article/read.php?article_id=๒๕๙ |